Kredi Kartı ile Alışveriş Yapmak Artık Daha Maliyetli: Komisyon Krizi Etiketlere Yansıdı

Son dönemde bankaların POS komisyon oranlarını artırması, hem esnafı hem de tüketiciyi zor durumda bıraktı. Kredi kartı ile yapılan alışverişlerde alınan komisyonlar yüzde 4 seviyesine kadar çıkarken, bu maliyetler doğrudan ürün ve hizmet fiyatlarına yansıyor. Hem alıcı hem satıcı cephesinde ciddi tepkilere neden olan bu gelişme, ekonomide yeni bir tartışmanın fitilini ateşledi.

Tüketici ve Esnaf Aynı Krizde Buluştu

Bankalar tarafından uygulanan yüksek komisyon oranları, doğrudan ticaretin içinde yer alan esnafı hedef alıyor gibi görünse de, esas yük sonunda tüketicinin sırtına yükleniyor. Özellikle restoran, giyim mağazası, market gibi perakende sektörlerinde faaliyet gösteren esnaf, kredi kartıyla yapılan ödemelerde kesilen yüksek komisyonları karşılayamayınca çözümü fiyatlara zam yapmakta buluyor.

Bu zincirleme reaksiyonun son halkası ise tüketici. Ürün ve hizmetlerdeki fiyat artışının temel nedeni, döviz kuru ya da enflasyon değil; bu kez bankaların komisyon politikaları olarak öne çıkıyor.

Komisyon Oranı Yüzde 4’e Dayandı

Kredi kartıyla yapılan her alışverişte bankalar, POS cihazı üzerinden esnaftan belirli bir komisyon kesiyor. Bu oran geçmişte yüzde 1,5 – 2 bandındayken, şu anda bazı bankalarda yüzde 3 ila yüzde 4 seviyelerine kadar ulaşmış durumda. Bu artış, özellikle kâr marjı düşük olan küçük esnaf için ciddi bir yük anlamına geliyor.

Show Haber’e konuşan bazı işletme sahipleri, kendi paralarını bile banka hesabına aktarmak istediklerinde komisyon kesintisiyle karşılaştıklarını belirtiyor. Komisyonun bu denli artmış olması, özellikle nakit akışı zayıf olan esnafı büyük çıkmaza sokuyor.

İşletmeler Nakit Ödemeyi Teşvik Etmeye Başladı

Artan komisyon oranları nedeniyle birçok işletme, müşterileri nakit ödeme yapmaya yönlendiriyor. Bazı yerlerde kredi kartıyla ödeme yapan müşterilere “fark ücreti” yansıtılıyor. Bu durum ise tüketici hakları açısından yeni bir tartışmayı beraberinde getiriyor. Çünkü mevzuata göre kart ile ödeme yapan müşteriden ek ücret talep edilmesi yasal değil. Ancak artan maliyetler karşısında birçok küçük işletme bu kurala uymakta zorlanıyor.

Bankalara Tepki Büyüyor

Ticaret erbabı komisyon oranlarının yeniden düzenlenmesini ve POS cihazı kullanımındaki yükün azaltılmasını talep ediyor. Sektör temsilcilerine göre, bu yükün sürdürülebilir olmadığı açık. Bankaların kâr odaklı yaklaşımı, reel sektörün büyüme potansiyelini zayıflatırken aynı zamanda kayıt dışılığı da teşvik edebilir.

Tüketicinin Alım Gücü Daha da Zayıflıyor

Zaten enflasyonla mücadele eden Türkiye’de, şimdi de kredi kartı komisyonlarının fiyatlara yansıması alım gücünü daha da düşürüyor. Üstelik kredi kartı kullanımı, nakit sıkışıklığı nedeniyle her geçen gün daha yaygın hale gelirken, bu ödeme yönteminin daha pahalı hale gelmesi tüketici davranışlarını da değiştiriyor.